Karta kierowcy – co musisz o niej wiedzieć?

Jesteś kierowcą pojazdu wyposażonego w tachograf? Prowadzisz pojazd o masie całkowitej większej niż 3,5 tony? A może przewozisz pasażerów pojazdem, który ma więcej niż 9 miejsc? We wszystkich tych przypadkach będzie Ci potrzebna karta kierowcy. Dowiedz się, do czego służy karta kierowcy, jak ją zdobyć oraz o jakich przepisach musisz pamiętać.

Karta kierowcy – co to jest?

Karta kierowcy to imienny dokument, który gromadzi dane o czynnościach kierowcy – rejestruje czas jazdy oraz jej przebieg. Kartę musi posiadać każdy kierowca zawodowy na trenie Unii Europejskiej. Obowiązek taki wynika z przepisów Rozporządzenia Parlamentu I Rady (UE) NR 165/2014 o stosowaniu urządzeń rejestrujących w transporcie drogowym. Karta wprowadzona do tachografu kontroluje czy kierujący pojazdem przestrzega przepisów związanych z ograniczeniem czasu pracy zawodowych kierowców.

Karta kierowcy – jak ją zdobyć?

Kartę kierowcy wydaje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. (PWPW) w Warszawie. Tam właśnie skieruj wniosek o wydanie karty kierowcy. Uwaga! Nie można tego zrobić osobiście w siedzibie PWPW. Wniosek o wydanie karty prześlij pocztą w formie papierowej lub wypełnij wniosek w formie elektronicznej. W tym drugim przypadku potrzebny jest kwalifikowany podpis elektroniczny. Jakie są wymagane dokumenty do karty kierowcy?

• Kopia ważnego prawa jazdy. Kopia powinna uwzględniać odbitki w skali 2:1, wykonane na jednej stronie białej kartki rozmiaru A4.
• Fotografia kierowcy, o rozmiarach 3,5 cm x 4,5 cm z podpisanym na odwrocie imieniem i nazwiskiem.
• Kopia dowodu wniesienia opłaty za wydanie karty.

Kto płaci za kartę kierowcy?

Wniosek o wydanie karty może złożyć jedynie kierowca. Opłata za kartę kierowcy także spoczywa wyłącznie na wnioskodawcy. Jeśli jednak jesteś pracownikiem firmy transportowej, możesz złożyć do pracodawcy wniosek o zwrot kosztów wyrobienia karty.

Jak długo trwa wyrobienie karty kierowcy?

Wyrobienie karty trwa nie dłużej niż 30 dni roboczych od czasu prawidłowego wypełnionego wniosku. W przypadku błędnych lub niekompletnych wniosków okres ten oczywiście ulega wydłużeniu. Jeśli wniosek zawiera usterki zostaniesz o tym fakcie poinformowany i będziesz miał dwadzieścia jeden dni na uzupełnienie formularza. Poprawić wniosek możesz tylko raz – kolejne niespełnianie wymogów formalnych oznacza odrzucenie wniosku. Wpłacona kwota zostanie wówczas zwrócona, ale pomniejszona o 15% wartości.

Na jak długo wydawana jest karta kierowcy?

Karta jest wydawana na okres 5 lat, jednak nie dłużej niż okres ważności prawa jazdy kierowcy. PWPW przy składaniu wniosku o nową kartę nie wystawia żadnego zaświadczenia. Pamiętaj więc, aby złożyć wniosek o przedłużenie nie później niż 15 dni roboczych przed upływem okresu ważności karty. Jeśli termin ważności karty minie, a nie będziesz dysponował ważną kartą, nie możesz zgodnie z przepisami prowadzić pojazdu.

Zgubiona lub zniszczona karta kierowcy – co robić?

Są sytuacje, w których nie możesz korzystać z wydanej karty – uszkodzenie, zgubienie lub kradzież. Wtedy musisz wystąpić o kartę zastępczą w terminie 7 dni kalendarzowych. Wniosek, załączniki oraz opłata są identyczne, jak w przypadku karty oryginalnej. Dołączasz tylko odpowiednie oświadczenie, a w przypadku kradzieży także zaświadczenie zgłoszenia sprawy na policji.

PWPW wyda duplikat w ciągu 8 dni roboczych od dnia otrzymania szczegółowego wniosku.

Czy kierowca może kontynuować jazdę bez karty kierowcy? Tak, ale tylko przez maksymalnie 15 dni kalendarzowych lub czas potrzebny na powrót pojazdu do bazy. Pamiętaj, że w tym czasie musisz udowodnić brak możliwości posługiwania się kartą – przedstawić potwierdzenie zgłoszenia na policję kradzieży karty, potwierdzenie zgubienia lub uszkodzenia karty oraz kopię nowo złożonego wniosku wraz z potwierdzeniem nadania o wydanie duplikatu.

Karta zastępcza nie wydłuża czasu ważności karty kierowcy. Będzie ważna tak samo, jak data określona na zagubionej czy zniszczonej karcie.

Karta kierowcy – jakich zasad trzeba przestrzegać?

Z kartą kierowcy wiąże się szereg przepisów, których musi przestrzegać zawodowy kierowca oraz firmy przewozowo-spedycyjne. Najważniejsze dotyczą sposobu prawidłowego użytkowania karty. O czym musisz pamiętaj jako kierowca w związku z karta kierowcy?

• Możesz mieć tylko jedną kartę kierowcy i tylko ty możesz jej używać. Karta kierowcy to dokument imienny i nie możesz jej nikomu pożyczać ani też korzystać z karty innego kierowcy.
• Jesteś zobowiązany chronić kartę przed uszkodzeniem, zniszczeniem lub kradzieżą. Dlatego nie pozostawiaj jej w samochodzie pod kontrolą kogoś innego
• Nie wyjmuj karty z tachografu przed zakończeniem dziennego okresu pracy. Obowiązkiem kierowcy jest rejestrowanie na karcie wszystkich swoich aktywności podczas dnia pracy.
• Gdy nie możesz użyć karty, zapisuj czas pracy na tachografie manualnie. W przypadku gdy stracisz kartę lub ją uszkodzisz, rejestruj czynności ręcznie i uważaj, aby nie pozastawiać tzw. „pustych okresów”, czyli nieopisanego czasu.
• Kierowca ma obowiązek okazać kartę na polecenie służb drogowych. Wtedy możesz wyjąć ją z tachografu. Obecnie wyjęcie karty z tachografu w trakcie kontroli nie zawsze jest jednak konieczne. Coraz bardziej zaawansowana technologia pozwala odczytywać zdalnie kartę, która pozostaje w slocie tachografu cyfrowego.

Pamiętaj także, że kierowca zatrudniony w firmie ma prawo do szkolenia z obsługi tachografów. Nieprawidłowa obsługa tachografu i błędne zapisy na karcie obciążają zarówno samego kierowcę, jak i osobę zarządzającą transportem.

Jaka przyszłość czeka kartę kierowcy?

Warto przypomnieć, że od czerwca 2019 roku przepisy unijne nakładają na kierowcę obowiązek korzystania wyłącznie z tachografu cyfrowego.

Najnowsze tachografy jednak w ogóle nie potrzebują karty do rejestracji czasu. Dane zapisywane są w chmurze, a do identyfikacji kierowcy służy np. specjalny brelok z identyfikatorem kierowcy. Tachograf rozpozna identyfikator i przypisze czas pracy do konkretnych danych.